Pałac w Łące Prudnickiej – przejazdem

Przejeżdżając szosą nr 40 w kierunku Gór Opawskich oraz Głuchołaz, zaraz za Prudnikiem musimy minąć wieś Łąka Prudnicka. Zaś przy wlocie do niej, tutejszy zespół pałacowo-folwarczny. Jest to jedno z miejsc, które spostrzegłem raczej przypadkiem aniżeli planowałem w celu odwiedzin. I najlepiej to zrobić w porze bezlistnej, gdyż latem i wiosną zrujnowany obiekt tonie w zielsku. Pałac w Łące Prudnickiej to jeden z wielu takich przykładów na Opolszczyźnie.

Pierwotnie miała to być jedna z siedzib piastowskich książąt niemodlińskich, choć wzniesionej dość późno, prawdopodobnie w XIV wieku a więc u schyłku linii książęcej. W tamtym czasie Księstwo Niemodlińskie już kończyło swój byt, w międzyczasie połączywszy się ze swym strzeleckim odpowiednikiem. A w końcu, w 1460 roku, zostawszy wchłoniętym przez Księstwo Opolskie.

Pałac w Łące Prudnickiej – niejasna historia

Ów fakt oraz skąpa ilość informacji poddaje obecnie w wątpliwość kto był pierwotnym budowniczym zamku. Zauważyłem, że część źródeł utożsamia ich nie z Piastami a z rodem rycerskim von Wurben, o którym wiemy z pewnością, że zakupili tutejszą wieś w 1481 roku (będącą częścią prudnickiej kasztelani). Sam zamek musiał być skromny ze względu na swe marginalne znaczenie. Nie sądzę aby posiadał funkcje stricte pograniczne. Dziś w pobliżu wsi wprawdzie przebiega granica polsko-czeska, lecz na przełomie XIV/XV wieku, gdy miał powstawać, Śląsk już był integralną częścią Królestwa Czeskiego. Zamek zapewne brał wzór z większości, śląskich posiadłości jako założenie czteroskrzydłowe, z niedużą wieżą. Przy czym nie mylić z tą neogotycką co stoi obecnie w południowo-zachodnim narożu dziedzińca bo pochodzi z ostatniej przebudowy obiektu, w XIX wieku. Nieznane są mi też ryciny przedstawiające obiekt sprzed wieków.

Zdecydowanie najwięcej wiemy o losach zameczku gdy ten należał do arystokratycznego, niemieckiego rodu von
Tschentschau-Mettich, który najdłużej się związał z łąckim obiektem, tutaj lokując centrum swych dóbr. Zamek tutejszy należał do rodu w latach 1592-1825. Przez cały ten okres poddawano go większym i mniejszym przebudowom oraz rozbudowom. Z biegiem czasu obiekt zatracił walory zamkowe a upodobnił się raczej do funkcjonalnej rezydencji. Założeniu nadano, modne wtedy, cechy renesansowe. Próby czasu nie przetrwało za dużo elementów dekoracyjnych. Pierwotnie spore powierzchnie ścian pokryto dekoracjami sgraffitowymi, dziś są one albo zniszczone albo zalegają pod tynkami. Część z nich wyremontowano na budynku skrzydła wschodniego. Jeszcze niedawno wjazd na dziedziniec zdobił wielki kamienny herb rodowy, lecz kilka lat temu zaginął w niewyjaśnionych okolicznościach.

Pałac w Łące Prudnickiej – charakterystyka

Kompleks jest generalnie czteroskrzydłowy, z dziedzińcem w środku, choć nie do końca domknięty. Tam gdzie jest dziura, w północnej części skrzydła wschodniego, stała okazała katolicka kaplica. Specjalnie wspomniałem o obrządku, gdyż faktycznie Mettichowie byli protestantami ale jednocześnie wiernymi poddanymi cesarza austriackiego (czeski tron został objęty w 1526 roku przez austriackich, katolickich Habsburgów – przyp. autora), który w uznaniu ich zasług w 1605 roku nadał Joachimowi Mettichowi tytuł barona. Pod koniec swego życia sam Mettich przeszedł na katolicyzm. Następny właściciel ok. 1840 kaplicę zburzył.

Ostatni właściciel – Hermann von Choltitz (starosta prudnicki a następnie generał piechoty na froncie zachodnim II WŚ, znany z tego, że wbrew zaleceniom Hitlera, nie zburzył Paryża) – opuścił swe włości w 1945 roku. Obiekt, częściowo splądrowany przez Polaków i Rosjan, zostaje przejęty przez państwową stadninę koni w sąsiednim Prudniku. Przez długie lata opuszczony, zostaje z czasem przejęty przez prywatnego właściciela, który do dziś w zasadzie nie zrobił nic, by ratować kompleks. Takich miejsc są dziesiątki na terenie historycznego Śląska, jakoś nic nadzwyczajnego dla mnie. Łąka Prudnicka zalicza się do tego niechlubnego grona. W Niemczech czy Czechach taki stan rzeczy byłby wręcz nieprawdopodobny.

Fotografie kompleksu

pałac w łące prudnickiej

Pałac w Łące Prudnickiej stoi zaraz przy głównej drodze Prudnik – Głuchołazy oraz przy przystanku PKS. Tu widoczny narożnik południowo-zachodni.

pałac w łące prudnickiej

Tutaj widać wkomponowaną w skrzydło, niższą wieżę, z cebulastym hełmem.

pałac w łące prudnickiej

Ta wieża to efekt przebudowy kompleksu, częściowo z renesansu na neogotyk, w latach 70. XIX wieku.

ruina pałacu
ruina pałacu
ruina pałacu

Ta ściana jest jedyną, którą zdołano wyremontować w czasach współczesnych. Wprawne oko zauważy odsłonięte renesansowe dekoracje sgraffitowe, powyżej piętra.

pałac w łące prudnickiej
pałac w łące prudnickiej
pałac w łące prudnickiej

Obiekt czeka na lepsze czasy lecz czy doczeka?

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany.